کوچه صد تومانی ها در تهران کجاست؟
به گزارش وبلاگ سفر به کانادا، در این کوچه خانه های یک طبقه و اعیانی وجود داشت که آجری بودند و حیاط بزرگی داشتند. دورتادور حیاط، اتاق هایی وجود داشت که با در به همدیگر راه داشتند.
کوچه صد تومانی ها کمی بالاتر از میدان محمدیه، درست همجوار با بازار تهران واقع شده است. کوچه ای باریک و بلند، همجوار با بازار دروازه نو که حالا تغییر چهره داده و دیگر خبری از سکونت تاجران سرمایه دار در آن نیست. با مجله گردشگری دلتا همراه باشید.
تاریخ پیدایش کوچه صد تومانی ها
ناصرالدین شاه که ارگ سلطانی خود را بازسازی کرد، دستور داد در بناهای اطراف آن هم افراد متمول ساکن شوند چون معتقد بود نباید تفاوت فاحشی بین ارگ و ساختمان های اطرافش وجود داشته باشد.
دستور ناصرالدین شاه سبب شکل گیری کوچه هایی مثل حاجی ها و صد تومانی ها در تهران شد که اشراف و رجال، بعلاوه تاجران و بازرگان های صاحب نام در آن ها اقدام به خانه سازی کردند.
سفر حج، سفری برای پولدارها
در کوچه حاجی ها که یکی از کوچه های معروف محله عودلاجان بود، افراد پولدار ساکن شدند. همه آن ها حاجی نبودند، اما تاجر و رجالی بودند که به دلیل تمکن مالی بالا می توانستند به سفر حج بروند. در قدیم نیز رفتن به مکه کار سختی بود و هزینه زیادی داشت؛ سفری که 2- 3سال طول می کشید و فقط پولدارها می توانستند با اسب و شتر به این سفر بروند.
عودلاجان؛ محله پولدارها
برای استنباط اینکه در چه محله ای پولدارها زندگی می کردند، فقط کافی است کوچه صد تومانی ها و حاجی ها و گذر پامنار و حتی خانه افرادی را که جزء پولدارهای تهران بودند روی نقشه تهران قدیم پیدا کنید. آن وقت متوجه خواهید شد که همه این کوچه ها و بخشی از گذرها که به بازار ختم می شدند، در محله عودلاجان قرار داشتند.
دلیل نامگذاری کوچه صد تومانی ها
کوچه صد تومانی ها یا کوچه تخت پل که سال هاست به شهید محمد بختیاری تغییر نام داده، از دیگر معابری بود که پولدارها در آن زندگی می کردند. درباره دلیل نامگذاری این کوچه 3روایت وجود دارد؛ نخست اینکه این کوچه در زمان قاجار محل زندگی تاجران بازار بوده که سرمایه هر کدام از آن ها صد تومان بود که آن موقع سرمایه زیادی به حساب می آمد.
روایت دوم این است که خانه های این کوچه چنان اشرافی و پرزرق و برق ساخته شده بود که ارزش هر کدام به صد تومان می رسید.
نظر سوم که مرحوم جعفر شهری در کتاب طهران قدیم هم به آن اشاره نموده، سکونت یک تاجر در این کوچه بوده که سرمایه اش در زمان قاجار صد تومان بوده است. البته بعدها تاجران دیگری در این کوچه ساکن شدند و اینجا به سکونتگاه ثروتمندان تبدیل شد.
درباره نامگذاری این کوچه به تخت پل هم گفته می گردد پلی در ابتدای این کوچه روی جوی بزرگ آن که در خیابان خیام روان بود، قرار داده شد و مدت کوتاهی به این نام معروف شد.
نمای ظاهری کوچه صد تومانی ها
ابتدای کوچه طاق کوچکی وجود داشت و سراسر کوچه و حیاط خانه ها پر از درخت های اقاقیا، سیب و خرمالو بود. بیشتر اهالی این کوچه، تاجرهای بازار بودند که با پای پیاده یا سوار بر الاغ و اسب به بازار می رفتند و حساب های خود را از مغازه دارها می گرفتند.
بی شک چنین افرادی معنی فقر را نمی فهمیدند؛ همان طور که جعفر شهری در کتاب شکر تلخ شرح داده که با وجود قحطی در تهران، اهالی کوچه حاجی ها با تماشا گرسنگی مردم که در خوردن سگ ها و گربه ها هم ابایی نداشتند، تعجب می کردند. اگر به تهرانگردی علاقه دارید، صفر تا 100 تفریحات هیجانی در توچال را بخوانید.
سکونت کالا به جای انسان در خانه ها
کوچه صد تومانی ها کمی بالاتر از میدان محمدیه، درست همجوار با بازار تهران واقع شده است. کوچه ای باریک و بلند، همجوار با بازار دروازه نو که حالا تغییر چهره داده و دیگر خبری از سکونت تاجران سرمایه دار در آن نیست. خانه های ویلایی به آپارتمان تبدیل شده اند و در بیشتر خانه ها کالا و موادغذایی مغازه دارها نگه داری می گردد.
گفته می گردد آخرین خانه قدیمی این کوچه پاییز سال1396 تخریب شد تا در آن چند ملک ساخته گردد. این خانه ها دارای معماری خاصی بود و کاشی کاری های بی نظیر، آینه کاری های هنرمندانه و نقاشی های خارق العاده داشتند.
پیشنهاد مطالعه: برای تماشا مطالب بیشتر از گردشگری این کوه هر 30 سال یک بار تخم می گذارد! را بخوانید.
منبع: پیام دلتا