بازی کردن یادگیری را در بچه ها تقویت می نماید، انجام بازی های این کتاب از طریق خاصی احتیاج ندارد - وبلاگ سفر به کانادا

به گزارش وبلاگ سفر به کانادا، سرویس کودک و نوجوان خبرنگاران (ایبنا)، کتاب بازی شادی خلاقیت نوشته سیدمیثم هاشم زاده و فاطمه آرام جان است که از سوی انتشارات کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان منتشر شده است. یکی از ویژگی های این کتاب این است که تمام بازی های پیشنهادی، عکس و فیلمبرداری شده است و بر اساس یک هدف گذاری معین بوده که در قالب اهداف یازده گانه وزارت آموزش و پرورش است.

بازی صرفا تفریح نیست؛ بلکه به واسطه بازی می توانیم آموزش های مختلفی را در حوزه ریاضی، تربیتی، پرورشی و مهارتی ارائه کنیم. بنابراین بهتر است برای بازی وقت بیشتری بگذاریم؛ چرا که بازی به بچه ها یاری می نماید ابتکار عمل و خلاقیت داشته باشند آن هم با توجه به شرایط شهرنشینی که ایجاد شرایط برای بازی بچه ها کم شده است و آنها نمی توانند هیجانات خود را تخلیه نمایند. بازی ها در این کتاب با هر وسیله و در هر مکانی می توانند اجرا شوند. با نویسندگان کتاب بازی شادی خلاقیت درباره نگارش این کتاب گفت وگو نموده ایم که در ادامه آن را می خوانید:

- ایده نوشتن کتاب بازی، شادی، خلاقیت چطور به فکر تان رسید؟

سیدمیثم هاشم زاده: در حال حاضر بچه ها به سمت صنعتی شدن، شهرنشینی و آپارتمانی رفته اند و جنب وجوشی ندارند. بچه ها به سمت بازی های رایانه ای سوق پیدا نموده و خیلی از بیماری های روحی، جسمی و روانی آنها را تهدید می نماید؛ بنابراین تصمیم گرفتیم این کتاب را نگارش کنیم و در آن، بازی هایی را آموزش داده ایم که بچه ها را به سمت جنب وجوش و حرکت وادار کنیم.

نکته بعدی این است که دسترسی نداشتن بچه ها به اسباب بازی در محیط های مختلف، باعث می گردد که چه مربیان و چه والدین این بهانه را داشته باشند که چه بازی کنیم؟؛ ولی بازی ها در این کتاب بر اساسی است که از طریق ای احتیاج ندارند. در کتاب بازی شادی خلاقیت بازی هایی را پیشنهاد می کنیم که احتیاجی به اسباب بازی یا وسیله خاصی ندارد و بعلاوه از وسایل گران قیمت استفاده نمی کنیم؛ چرا که چنین وسایل یا اسباب بازی هایی در دسترس همگان نیست.

نکته آخر هم این است که نبود آگاهی در والدین یا حتی مربیان درباره بازی، باعث شد این کتاب را بنویسیم؛ چرا که آنها نمی دانند با انواع بازی ها چقدر می توانند مطالب مفیدی را در حوزه ریاضی، فارسی، اجتماعی و... به بچه ها آموزش دهند.

- تحقیق و پژوهش برای نگارش این کتاب چقدر زمان برد؟

فاطمه آرام جان: تقریبا بیش از یک سال زمان برد؛ چون روی تمام بازی ها تحقیق و پژوهش انجام دادیم. بازی ها براساس اهداف یازده گانه آموزش و پرورش انتخاب و نوشته شده است؛ بنابراین آنالیز این اهداف خیلی زمان برد؛ چراکه با کارشناسان دیگر هم هم فکری و مشورت کردیم و نشست داشتیم تا اهداف بازی ها را تعیین کنیم.

- بازی ها بر چه اساسی انتخاب شده اند؟

فاطمه آرام جان: بیشتر بازی هایی را انتخاب کردیم که اهداف یازده گانه آموزش و پرورش در آن گنجانده شده بود. این اهداف در کنار هر بازی به صورت نمودار رنگی ترسیم شده است. البته در این نمودارها مهم ترین اهداف و تنها شش هدف مطرح شده است. این شش هدف عبارت اند از: حوزه مهارت های زندگی، حوزه علوم و ریاضی، حوزه هنر و زیباشناسی، حوزه زبان آموزی، حوزه دینی و اجتماعی و حوزه سلامت و تربیت بدنی. این اهداف برای تک تک بازی ها آنالیز و تحقیق شده است؛ یعنی تمام بازی ها دست کو این شش هدف را دارد.

- تأثیر بازی ها بر بچه ها چگونه است؟

فاطمه آرام جان: تمام این بازی ها را بچه ها انجام داده و ما از آنها فیلم برداری نموده ایم. تک تک این بازی ها را از نزدیک در چند محیط، مهدکودک، مدرسه، فضای باز و داخل آپارتمان انجام داده و بازخورد بچه ها را در شرایط مختلف دیده ایم. بچه ها همواره در پی هیجان هستند و آن را دوست دارند و بیشتر این بازی ها به گونه ای هستند که در آنها شوروشوق ایجاد می نمایند؛ بنابراین همه از آن استقبال کردند. علاوه بر این، چون ما کتاب را به روش خلاق نوشته ایم یعنی در کتاب شرایطی را فراهم کردیم که خودِ بچه ها هم در تکمیل آن دخیل باشند و خلاقیت به خرج دهند؛ به همین علت مشتاق تر هستند برای مشارکت کردن. بچه ها حتی درباره وسایل بازی هم خودشان فکر می نمایند و تصمیم می گیرند. به همین علت روی جلد کتاب هم نوشته ایم مجموعه بازی هایی که شما نیز در تکمیل آن ما را همراهی خواهید کرد.

- بازی ها برای چه رده سنی مناسب است؟

سیدمیثم هاشم زاده: طبق چیزی که در کتاب گفته شده، این کتاب برای گروه سنی اولیا، مربیان و پژوهشگران نوشته شده است؛ اما کتاب به این صورت است که اولیا و مربیان این بازی ها را نگاه می نمایند، برای اینکه بتوانند این بازی ها را برای بچه ها انجام دهند. درنتیجه این بازی ها برای افراد دو تا 99ساله مناسب است و ما گروه سنی خاصی را درنظر نگرفتیم و همه گروه های سنی می توانند انجام دهند.

- آیا بازی ها و ابزارهای هر بازی، سطح بندی دارند؟ این سطح بندی بر چه اساسی است؟

فاطمه آرام جان: در کتاب یک قسمت با عنوان چه لازم داریم؟ تعبیه شده که به عنوان مثال در آن یک وسیله ای مانند توپ پیشنهاد شده است؛ اما بچه ها می توانند این توپ را با هر وسیله ای درست نمایند. همان طور که پیش تر هم گفتم بازی ها به روش خلاقانه نوشته شده یعنی بچه ها فکر نمایند و ببینند که این توپ را با چه ابزاری که در اختیار دارند، می توانند درست نمایند. برای بازی با توپ در محیط باز، می توانند از توپ والیبال یا هر توپی استفاده نمایند؛ اما برای همان بازی در آپارتمان می توانند از توپ پارچه ای استفاده نمایند. این سطح بندی را در اختیار خودِ مخاطب قرار داده ایم تا خودشان تصمیم بگیرند که به عنوان مثال در آپارتمان نمی توانند از توپ سنگین استفاده نمایند و به جای آن از چه جایگزینی استفاده نمایند؟

بعلاوه در بخش پیشنهادها، با ایده و خلاقیتی که گذاشتیم، بچه ها می توانند بازی را پیچیده تر و سخت تر نمایند و سطح آن را بالاتر ببرند و اهداف بیشتری را به آن اضافه نمایند.

- آیا در طراحی بازی ها به ابزارهایی که در دسترس همه بچه ها باشد، فکر نموده اید؟

فاطمه آرام جان: دقیقا مزیت کتاب ما بر همین اساس است که احتیاج از طریق خاصی ندارد و بچه ها می توانند از هر امکاناتی که موجود است، استفاده نمایند؛ حتی ما در نگارش اثر، این را درنظر گرفتیم که کتاب به منطقه ها محروم کشور برود و در دسترس همگان قرار بگیرد.

- آیا ممکن است برخی از ابزارها برای بچه ها خطرناک باشد؟

فاطمه آرام جان: بازی ها به گونه ای هستند که به هیچ وجه خطر ندارند؛ چون در طراحی بازی ها تمام اهداف را آنالیز و درنظر گرفته و به صورت حضوری آنها را تجربه نموده ایم؛ بنابراین بازی ها طوری طراحی شده اند که خطری نداشته باشند.

- آیا بازی ها از نظر فردی و گروهی فرق دارد؟ چرا؟

فاطمه آرام جان: بازی ها به صورت فردی هم اجرا می شوند؛ اما سعی مان بر این بوده که بچه ها را به سمت بازی گروهی ببریم. حتی در قسمت پیشنهادات نوشته ایم که بازی را به صورت گروهی انجام دهند. می خواهیم حضور فرد در جامعه، گروه هم سالان و مخصوصا خانواده ملموس باشد و این نکته برایمان حائز اهمیت بود که بچه ها مشارکت بیشتر را یاد بگیرند و با دیگران تعامل داشته باشند.

- آیا می گردد بازی ها را با غیرهم سن هم بازی کرد؟ مثلا کودک با مربی یا والدینش انجام دهد.

سیدمیثم هاشم زاده: صددرصد بچه ها می توانند با غیرهم سن شان بازی نمایند؛ حتی در عکس و فیلم هایی که در تک تک بازی ها گرفته و در کتاب گنجانده شده، بازی ها با غیرهم سن است. در کتاب می توانید ببینید که بازی ها هم به صورت فردی و هم به صورت خانوادگی، یعنی پدر و مادر، کودک دوساله و 10ساله، همه با هم یک بازی را انجام می دهند. اصلا این جزو اهداف ما بود که افراد با سنین مختلف بتوانند بازی ها را انجام دهند.

- چه ضرورتی احساس کردید که QR کد گذاشتید تا بچه ها ویدیوی بازی را ببینند؟

فاطمه آرام جان: اول اینکه با تماشا فیلم جذابیت ایجاد می گردد، دوم اینکه کار به روز و پویاست و نکته بعد این است که بچه ها استفاده بهینه از تکنولوژی و فضای مجازی را ببینند و بدانند که می توانند از گوشی همراه و تکنولوژی استفاده صحیح نمایند. ما می خواستیم چنین مواردی را برای بچه ها به عنوان جایگزین بگذاریم و بدانند که می توانند از تکنولوژی استفاده بهینه داشته باشند؛ بنابراین ضروری دانستیم که QR کد بگذاریم.