جیب خالی دانشگاه ها و تهدید سلامتی دانشجویان خوابگاهی - وبلاگ سفر به کانادا

به گزارش وبلاگ سفر به کانادا، با نزدیک شدن به شروع سال تحصیلی و زمان بازگشایی دانشگاه ها، اخباری درباره شرایط اسکان و تغذیه دانشجویان مهاجر به سایر شهر های غیر از محل اقامت حکایت از آن دارد که همچنان، چون دهه های گذشته امکانات رفاهی در حداقل کیفیت است و بهبودی نسبت به سال های قبل در این زمینه حاصل نشده است.

به گزارش اعتماد، طبق اعلام رییس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم، خوابگاه هایی که سال جاری در اختیار دانشجویان قرار می گیرد شامل اتاق های دو الی 9 نفره خواهد بود که اجاره بهای این اتاق ها بسته به ظرفیت و تعداد نفرات ساکن و بعلاوه درجه بندی اتاق ها از 80 هزار تا 452 هزار تومان متغیر است.

اینکه در یک خوابگاه 8 یا 9 نفره آن هم در ایامی که شیوع بیماری کووید 19 همچنان یک خطر جدی برای محیط های تجمعی است، چه سطحی از رفاه و بهداشت و خدمات پیشگیری از سرایت بیماری ها ارایه می گردد البته همچنان در هاله ای از ابهام است، چنانکه دیروز معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی ایران اذعان داشت که با وجود کوشش ها برای تامین امکانات لازم در خوابگاه ها، مسائل اقتصادی و اجتماعی در جامعه همان مانع مهمی است که تامین این امکانات را با مشکل روبرو می نماید.

طی سال های گذشته، دانشجویان مهاجر بار ها بابت امکانات ضعیف، رفاه پایین و ناچیز، غیربهداشتی بودن خوابگاه ها و شرایط اسف باری که به اجبار امکانات اقتصادی و توان اقتصادی خود، ناچار به تحمل آن هستند شکایت نموده بودند.

نتایج تحقیقات ادواری طی دهه های گذشته حکایت از شکایات مستمر دانشجویان از شرایط اسف بار خوابگاه های دانشجویی دارد.

از جمله اینکه نتایج تحقیقی که سال 1375 از دانشجویان مقیم خوابگاه های مجردی دانشجویی دانشگاه های علوم پزشکی تهران انجام شد نشان داد که 45.7 درصد دانشجویان ساکن در خوابگاه های مجردی دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و ایران که الگو و قطب آموزش پزشکی در کشور هم هست و باید از بابت تامین امکانات در اولین رده جدول باشد، از شرایط رفاهی و بهداشتی خوابگاه محل اقامت خود شاکی بوده اند.

در نیمه دهه 90 و زمانی که شرایط درآمدی دولت و دانشگاه های وابسته به وزارت علوم طوری نبود که ناتوان از تامین امکانات رفاهی برای دانشجویان باشند، بار ها تصاویری از سینی غذا های دست نخورده رستوران های دانشگاه های معتبری همانند دانشگاه تربیت مدرس، صنعتی امیرکبیر، دریانوردی چابهار، رازی کرمانشاه، بناب و گرمسار، سمنان و زابل منتشر شد که دانشجویان در اعتراض به کیفیت اسف بار غذاها، سینی غذای خود را در راهرو های دانشگاه چیده بودند و خواهان رسیدگی جدی مسوولان بودند.

طبق اخباری که در همان دوران اوج اعتراضات دانشجویان بابت تقلیل شدید کیفیت غذا در رسانه ها منتشر شد، وجود کرم در غذا، توزیع ماست فاسد و غیربهداشتی بودن محیط توزیع غذا در دانشگاه دریانوردی چابهار، وجود حشرات و تکه ای از دستکش یک بار مصرف در غذای دانشجویان دانشگاه بناب از شاخص ترین موارد اعتراضات دانشجویان به کیفیت اسف بار غذا هایی بود که به گفته مسوولان همگی طی قراردادی با پیمانکاران تامین می گردد و بنابراین این پیمانکاران هستند که با وجود دریافت رقم های کلان از دانشگاه ها، غذایی فاسد، آلوده، غیر قابل خوردن و بی کیفیت به دانشگاه ها تحویل می دهند.

چند روز قبل رییس صندوق رفاه دانشجویان درباره مبلغ وعده های غذایی دانشجویان برای سال تحصیلی نو اظهار داشت که سال جاری 3 هزار تومان برای وعده های صبحانه، 4 هزار تومان برای وعده شام و 6 هزار تومان برای ناهار دانشجویان در نظر گرفته شده در حالی که اذعان داشت میانه قیمت تمام شده یک پرس غذا، معادل 68 هزار و 500 تومان است و البته یارانه کمکی تغذیه دانشجویان از محل قانون هدفمندی یارانه ها مبلغ 1553 میلیارد تومان در نظر گرفته شده و مقرر است 2315 میلیارد تومان هم برای خدمات رفاهی در بودجه دانشگاه ها در نظر گرفته گردد در حالی که این صندوق همین حالا با کسری 4 هزار میلیارد تومانی روبرو است.

نتایج نظرسنجی اخیر در دانشگاه تربیت مدرس نشان می دهد که حدود 70 درصد دانشجویانی که در این نظرسنجی شرکت داشتند از خدمات پیمانکار مسوول تامین غذای دانشگاه رضایت کافی ندارند.

مردادماه سال جاری، معاون دانشجویی فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تربیت مدرس اطلاع داد که در پی انجام این نظرسنجی، موضوع با پیمانکار تغذیه در میان گذاشته شد و پیمانکار نیز طاقت فرسا بودن شرایط کار در آشپزخانه برای اکثریت کارگران و شرایط خاص اقتصادی کشور در پی آزادسازی قیمت ها و کمبود شدید اقلام خوراکی نظیر روغن را از عوامل افت شدید کیفیت غذا در ماه خرداد مطرح کرد.

این مقام مسوول اشاره داشت که به استناد مفاد قرارداد منعقدشده با پیمانکار، امکان تعدیل قیمت، در صورت افزایش نرخ مواد اولیه پیش بینی شده و پیمانکار قول داده به شرط افزایش 20 تا 25 درصدی پرداخت، کیفیت غذا را افزایش دهد.

ابتدای سال جاری، مسمومیت های گسترده در چند دانشگاه خبرساز شد.

روز دوم خرداد، در پی اعلام اورژانس تهران در مورد مسمومیت 49 دانشجوی دختر ساکن در خوابگاه دانشگاه فرهنگیان و انتقال 47 نفر به بیمارستان به دلیل وخامت شرایط عمومی، معاون دانشجویی این دانشگاه اظهار داشت: دلیل مسمومیت مشکل گوارشی بوده، اما ارتباطی به وخامت شرایط عمومی غذای خوابگاه نداشته و پزشکان معالج اظهار داشتند که دلیل ایجاد این مسمومیت در دانشجویان ویروس بوده است و این ویروس از بعد از عید فطر در کشور شایع شده است.

پزشکان بیمارستان میلاد نیز این دلیل را تایید نموده اند. این مسمومیت میان دانشجویانی شیوع پیدا نموده که در چند اتاق کنار هم ساکن بودند و با یکدیگر در ارتباط بوده اند. برای جلوگیری از سرایت بیماری به دانشجویان دیگر، این دانشجویان قرنطینه شده اند و به آن ها اعلام شده که به صورت مجازی در کلاس های خود حضور پیدا نمایند تا ویروس به دیگران منتقل نگردد.

یک روز بعد از این اتفاق، روز سوم خرداد خبر مسمومیت 39 دانشجوی خوابگاهی دانشگاه امام صادق (ع) و وخامت حال مسمومان منتشر شد. بعد از انتشار این خبر در حالی که طبق اعلام رییس مرکز اورژانس تهران، مسمومان به بیمارستان حضرت رسول، بیمارستان امام، بیمارستان شریعتی، بیمارستان لقمان و بیمارستان فیروزگر منتقل شدند، مدیر روابط عمومی این دانشگاه، ضمن اعلام اینکه مسمومیت دانشجویان با تایید پزشکان آلودگی ویروسی بوده و دانشجویان مسموم تحت نظر هستند، گفت: حدس اولیه مبنی بر مسمومیت غذایی دانشجویان بود، اما بعد از حضور اورژانس و آنالیز های انجام شده از سوی پزشکان، تایید شد که این مسمومیت مربوط به آلودگی ویروسی است که میان دانشجویان انتقال پیدا نموده، چون خوابگاه های دانشگاه امام صادق (ع) کنار هم است و اجتماعات دانشجویان در کلاس ها و در مسجد دانشگاه هم زیاد است که باعث سرایت ویروس شده است. حتی بعضی از دانشجویان متاهل که اصلا از غذای خوابگاه مصرف ننموده بودند نیز مبتلا به این مسمومیت شده اند. بنابراین این بیماری ارتباطی به غذای خوابگاه ندارد.

در پی این اخبار البته معاون امور دانشجویان، با تاکید بر اینکه بروز مسمومیت های غذایی ناشی از هوای گرم و در محیط های جمعی امری طبیعی است، گفت: اینکه در یک جمع حدود 10 هزار نفری، 50 دانشجو دچار مسمومیت بشوند، اتفاق خاصی نیفتاده و این امر در همه مراکزی که زندگی جمعی دارند، اعم از بیمارستان ها و... اتفاق می افتد منتها در دانشگاه ها اطلاع رسانی و خبری می گردد!

ارژنگ اردوان، در گفت وگویی که با خبرگزاری ایسنا داشت، اظهار داشت: مسمومیت های غذایی امری عادی است و این ویروس ها همیشه در گردش هستند و به نظرم این اتفاق یک امر طبیعی است و اتفاق خاصی نیست! وقتی در یک دانشگاهی حدود 5 یا حتی 10 هزار دانشجو باشد، اگر حدود 20 نفر از این دانشجویان مسموم شوند، اتفاق خاصی نیست و مسمومیت های ویروسی که اتفاق می افتد، ناشی از غذا است؛ اگرچه ممکن است ویروس های تنفسی هم عامل مسمومیت ها باشد که دانشگاه علوم پزشکی به همراه کارشناسان بهداشت صلاحیت اظهارنظر در این زمینه را دارند. بیشتر مسمومیت هایی که در دانشگاه ها اتفاق می افتد، ناشی از هوای گرم، مواد غذایی و موارد اینچنینی است.

اردوان در مورد تحقیقات مسمومیت دانشجویان دو دانشگاه امام صادق (ع) و فرهنگیان که در ابتدای سال جاری رخ داده بود، گفت: هنوز نتایج تحقیقات کمیته ای که در این زمینه تشکیل شده بود، به دست من نرسیده و دانشگاه علوم پزشکی آن منطقه باید در این زمینه اظهارنظر کند؛ اما به نظر می رسد چیز خاصی نیست و این اتفاقات طبیعی به نظر می رسد.

البته طبیعی بودن آن به این منظور نیست که حتما باید این نوع اتفاقات روی بدهد، اما به خاطر گرمای هوا ممکن است دانشجویی از مواد غذایی یا سبزیجات یا میوه ای استفاده نموده باشد که مسمومیت های اینچنینی روی بدهد. ما بر سیستم غذایی و آشپزخانه دانشگاه ها نظارت کلی و از راه دور داریم و خود معاون دانشجویی و مدیر تغذیه به همراه کارشناسان بهداشت و تغذیه در دانشگاه ها نظارت مستقیم و نزدیک از شرایط تغذیه دانشجویان انجام می دهند. سازمان امور دانشجویان نظارت کلی و در زمانی که بحرانی اتفاق بیفتد، انجام می دهد و توصیه های بهداشتی کلی را به دانشگاه ها ابلاغ می نماید و صندوق رفاه دانشجویان نیز درخصوص تجهیزات آشپزخانه ها نظارت می نماید. بنابراین نظارت میدانی و مستقیم در این خصوص را خود دانشگاه ها انجام می دهند.

در پی این اظهارات، رییس سازمان امور دانشجویان هم با اشاره به بروز مسمومیت های اخیر در میان دانشجویان اظهار کرد: کارشناسان وزارت بهداشت مساله مسمومیت های اخیر دانشجویان چند دانشگاه را مورد آنالیز قرار دادند و نظر آن ها این بود که مسمویت ایجادشده میان دانشجویان، مسمومیت غذایی است. البته ممکن است دلایل دیگری هم وجود داشته باشد، اما بنا بر اعلام کارشناسان وزارت بهداشت، این مسمومیت ها به خاطر غذا بوده است.

هاشم داداش پور در مصاحبه با ایسنا، ضمن اعلام اینکه در سال های گذشته نیز چنین اتفاقاتی پیش آمده است، اضافه کرد: در دهه هشتاد نیز مشابه این اتفاق به صورت نقطه ای افتاده بود و دانشجویان چند دانشگاه به مسمومیت غذایی دچار شده بودند.

ما کوشش می کنیم کیفیت غذا ها را در حد مطلوبی حفظ کنیم، اما دانشگاه ها برای اینکه بتوانند برای هماهنگی با پیمانکاران سلف های دانشجویی اقدامات لازم را انجام دهند، به یک باره قادر به انجام چنین کاری نخواهند بود، چراکه معمولا پیمانکاران برای یک بازه زمانی طولانی قرارداد می بندند و اگر به لحاظ اقتصادی شرایط بدتر گردد، پیمانکار سختی های زیادی متحمل خواهد بود.

در پی این اتفاق، معاون وزیر و رییس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم از پیگیری جدی و فوری اتفاقات اخیر در مورد مسمومیت چندتن از دانشجویان دو دانشگاه فرهنگیان و امام صادق (ع) اطلاع داد و گفت: تا به امروز مسمومیت غذایی و ویروس دو عامل اصلی اتفاقات این دو دانشگاه عنوان شده، اما ما در سازمان امور دانشجویان جلسه ای را برای آنالیز دلیل دقیق این حادثه تشکیل خواهیم داد و پس از آن اقدامات لازم را در راستای سلامت دانشجویان به کار خواهیم گرفت.

هاشم داداش پور اضافه کرد: زمانی که اتفاق مربوط به دانشگاه فرهنگیان رخ داد و پس از آن نیز این اتفاق در دانشگاه امام صادق (ع) تکرار شد من با مسوولان این دو دانشگاه صحبت کردم و به همین دلیل مقرر شد اولین جلسه آنالیز موضوع و اتفاقات اخیر در سازمان امور دانشجویان را تشکیل بدهیم تا موارد آنالیز شده و تعیین گردد دلیل دقیق اتفاقات اخیر که از آن به عنوان مسمومیت دانشجویان خوابگاهی یاد می گردد، چیست.

باید اتفاقی که طی دو روز در دو نقطه متفاوت در مورد دانشجویان پیش آمده به طور دقیق مورد آنالیز قرار بگیرد و دلیل آن تعیین گردد و در این آنالیز حتما تعیین خواهد شد که این اتفاقات ناشی از ویروس یا مسمومیت غذایی است یا عوامل پشت پرده ای وجود دارد که شرایط دانشگاه ها را به سمت تشویش سوق می دهد. تا به امروز دو عامل در مورد اتفاق اخیر این دو دانشگاه مطرح شده است؛ اول مسمومیت غذایی و احتمال دوم نیز بعضی دستگاه ها ویروس را عامل این اتفاقات مطرح کردند. ما این موضوع را تک بعدی نمی بینیم و، چون هنوز به جمع بندی روشنی دست نیافته ایم.

ضروری است که آنالیز های اولیه صورت بگیرد که در صورت تعیین شدن دلیل می توانیم موارد و محدودیت های نوی را در حوزه سلامت جسمی تعریف کنیم و به دانشگاه های کشور ابلاغ کنیم تا مراقبت های بیشتری داشته باشند.